Wat zijn mijn rechten en plichten als erfgenaam?

 

Een overlijden kan veel emoties meebrengen, en in alle commotie komt het regelmatig voor dat de achterblijvers, vaak goedbedoeld, de nalatenschap afhandelen zonder stil te staan bij de rechten en plichten van eenieder.

 

In ieder geval is het raadzaam eerst te onderzoeken of de overledene een testament heeft laten opstellen. Zodoende kan worden vastgesteld wie erfgenaam is en wie andere rechten heeft, bijvoorbeeld op toekenning van een bedrag of erfstuk. De notaris kan in de zogeheten Verklaring van Erfrecht verklaren wie erfgenaam is in een bepaalde boedel en eventueel wie gemachtigd is om de nalatenschap af te wikkelen.

 

Als erfgenaam hebt u het recht om geïnformeerd te worden. U kunt verlangen dat er een beschrijving wordt opgesteld van hetgeen aanwezig was op het moment van overlijden: de boedelbeschrijving. Als er niet wordt gereageerd op uw (schriftelijk) verzoek dan kan de boedelbeschrijving via de kantonrechter worden afgedwongen: de notaris gaat daarna aan het werk. Zo krijgt u inzichtelijk wat de overledene precies heeft nagelaten en wat vatbaar is voor verdeling. De kosten van het werk van de notaris komen voor rekening van de erfgenamen.

 

Erfgenamen zijn verplicht elkaar alle gegevens te verstrekken die voor de bepaling van hun erfrechtelijke posities van belang zijn.

 

De erfgenamen samen zijn eigenaar van de nagelaten boedel. Dat betekent dat één erfgenaam niet zonder de toestemming van de anderen kan beschikken over de goederen van de overledene, zoals het verkopen van een auto of huis, of opheffing van een bankrekening. Onderling kunnen er afspraken worden gemaakt over het beheer, voor de zaken die niet kunnen wachten, zoals het bijhouden van de tuin. Eventueel kan ook de rechter op verzoek van een erfgenaam een regeling op dat vlak vaststellen.

 

Een regeling of afspraak kan zijn dat één van de erfgenamen door de anderen wordt gemachtigd om het beheer te voeren over de nalatenschap. Deze gevolmachtigde moet dan wel rekening en verantwoording afleggen over het gevoerde beheer. Daaronder valt een overzicht van de ontvangsten en uitgaven, voorzien van bewijsstukken, zoals facturen en bankafschriften. Het is verstandig om van te voren nauwkeurig in een boedelvolmacht te omschrijven welke bevoegdheden de gevolmachtigde heeft. De notaris stelt de boedelvolmacht op.

 

Ook het kind dat onterfd is heeft recht op die informatie die nodig is om de hoogte van zijn legitieme portie vast te stellen. Verder eenieder die rechten kan ontlenen aan een testament, zoals een bepaald geldbedrag of een bijzonder erfstuk. Het zijn in beide gevallen de erfgenamen die deze informatie moeten verstrekken.

 

Bij onenigheid kan een beroep op de rechter worden gedaan. Voor informatie daarover kunt u iedere donderdagmiddag bij ons spreekuur binnenlopen voor een gratis en vrijblijvend gesprek.