Terugdraaien zuivere aanvaarding bij schulden.

Stel, je bent erfgenaam, als gevolg van het feit dat één van je ouders is overleden of dat je bent benoemd als erfgenaam in het testament van een wildvreemde of je suikeroom. Je bent er van overtuigd dat je ouders of suikeroom een voorbeeld leven hebben geleid en absoluut geen schulden kunnen hebben gemaakt. Vanuit die overtuiging aanvaard je de erfenis van harte.

Dan blijkt dat je ouders of suikeroom zich in het verleden borg hebben gesteld voor een bepaalde schuld. Na afwikkeling van de erfenis en bijschrijving van het saldo op je bankrekening krijg je een brief van een bedrijf dat vraagt om uitbetaling van het bedrag waar men meent recht op te hebben. Je krijgt een kopie van de overeenkomst van borgstelling, in het grijze verleden getekend door ouders of suikeroom. Wat nu?

Een erfgenaam die zuiver aanvaardt treedt in de rechten van de erflater, zoals dat heet. Je aanvaardt de erfenis met alle plussen, maar ook met alle minnen. Je bent verplicht de schulden te voldoen.

Als achteraf blijkt dat er een schuld bestond, waarvan je het bestaan niet kende of hoefde te kennen, biedt de wet de mogelijkheid je eerdere gedane zuivere aanvaarding terug te draaien. Je moet daarvoor een verzoek indienen bij de kantonrechter. Dat verzoek moet worden gedaan binnen een bepaalde termijn, te weten binnen drie maanden na de ontdekking van de schuld. Als de kantonrechter het verzoek goedkeurt, word je gemachtigd om alsnog beneficiair te aanvaarden.

In de rechtspraak gaat het vaak om de vraag of je de schuld niet behoorde te kennen, met andere woorden, of je er niet vanaf hoorde te weten. In een zaak die onlangs bij het Hof te Den Haag speelde, ging het mis omdat in het email-verkeer van de erflater met het betreffende bedrijf de erfgenaam steeds in de cc was meegenomen. Het Hof oordeelde dat deze erfgenaam achteraf niet kon beweren er niet van af te hebben geweten, ook al had de erfgenaam de tekst van de overeenkomst van borgstelling nooit eerder gezien en de mails niet gelezen. Het gevolg daarvan is dat je de schuld integraal moet betalen. Je had immers, blijkt achteraf, de erfenis met alle lasten en lusten, plussen en minnen, aanvaard.

Let op: je kan ook per ongeluk, dus zonder dat je dat bedoelt, de erfenis zuiver aanvaarden. Je wordt geacht zuiver te hebben aanvaard als je waardevolle spullen van de overledene meeneemt naar huis zonder dat je aantoont dat dit gebeurt voor de veiligheid, geld opneemt van de bankrekening van de overledene, of rekeningen betaalt van de overledene.