Onterfd? Wat nu?

30-11-2020

U bent onterfd, wat nu?

Stel u bent kort geleden een dierbare verloren. Uw vader, moeder of een andere naaste. Eerst gaat uw aandacht en energie uit naar het afscheid en alles rondom de uitvaart. Daarna gaat u zich afvragen wat er nu moet gebeuren: wie kan het opruimen aanpakken, wat te doen met de administratie, het huis, de tuin? Degene die dit soort zaken kan aanpakken is de erfgenaam.

Hoe komt u erachter of u erfgenaam bent? Wie zal erven wordt bepaald door de wet of het testament. U gaat dus eerst naar de notaris om inlichtingen in te winnen. Dan kan het zo zijn dat de notaris, nadat zij/hij het testament heeft bestudeerd, u helaas moet vertellen dat u bent onterfd.

Naast de vraag of de inhoud van het testament kan worden aangevochten gaat u zich oriënteren op uw positie en uw rechten en plichten. Als legitimaris bent u geen erfgenaam, en dus ook niet verantwoordelijk voor de afhandeling van de nalatenschap. Het is aan de erfgenamen om uit te zoeken of en hoe zij de nalatenschap moeten aanvaarden en moeten uitzoeken of er vorderingen zijn die moeten worden voldaan. Als legitimaris bent u één van die personen met een vordering op de nalatenschap.

De vordering is een vordering “in geld”, niet “in spullen”, dus niet de Friese staartklok of het gouden horloge van opa.

Er zijn twee zaken waar u advies over moet hebben: (1) op welk bedrag heb ik recht en (2) wanneer kan ik het geld opeisen? Om te komen tot berekening van het bedrag hebt u als legitimaris recht op alle informatie die daarvoor nodig is. De erfgenamen moeten die informatie aan u verschaffen. Doen zij dat niet dan kan de rechter helpen door hen te veroordelen dat te doen. Zij moeten aangeven welke activa er waren op het moment van overlijden en welke schulden. Volgens de wet moeten (onder voorwaarden) ook in het verleden gedane giften worden meegenomen in de berekening.

Na al deze informatie te hebben verkregen kan aan de hand van de calculator het definitieve bedrag worden berekend. Het is namelijk de helft van de waarde van de goederen van de nalatenschap, vermeerderd met de in aanmerking te nemen giften, en verminderd met de schulden.

En wanneer kunt u het geld opeisen dan? De wet zegt dat de vordering pas opeisbaar wordt nadat zes maanden zijn verstreken na het overlijden. In het geval de langstlevende echtgenoot nog leeft, dan pas nadat deze is overleden. Enig geduld kan dus van pas komen.

Overigens kan het zinvol zijn om wel op voorhand de administratie op te vragen en uw portie te (laten) berekenen, omdat de ervaring leert dat veel administratie na verloop van jaren in het ongerede is geraakt. Dat is jammer voor alle partijen die zijn betrokken bij een overlijden.

Zowel bij de berekening als de procedure om tot uitbetaling te komen kan een erfrechtadvocaat u helpen. Neem contact op als u meer informatie wilt.